Οι ιδέες και το άσυλο – Καθημερινή 29/11/2009

Νταήδες διαλύουν μια ανοιχτή συζήτηση στο πανεπιστήμιο, προπηλακίζουν ομιλητές, στο όνομα του πανεπιστημιακού ασύλου, που υπάρχει για να προστατεύει την ελεύθερη διακίνηση ιδεών. Ο απόλυτος παραλογισμός, για πολλοστή φορά.

Το άσυλο υπάρχει για να μπορείς να πεις ό,τι θέλεις μέσα στο πανεπιστήμιο. Οι αυτόκλητοι υπερασπιστές του έχουν συρρικνώσει το δικαίωμα αυτό: μπορείς να πεις ό,τι θέλεις, αρκεί να μην ασκείς κριτική σε εκείνους και τις βίαιες πρακτικές τους. Αλλιώς θα επέμβουν οι «αμεσοδημοκρατικές» δυνάμεις κρούσης για να σε συνετίσουν.

Η ελευθερία λόγου δοκιμάζεται ακριβώς στις ετερόδοξες και ενοχλητικές απόψεις. Δεν κατοχυρώθηκε για να προστατεύονται οι ακίνδυνες και αρεστές κοινοτοπίες –αυτές δεν χρειάζονται προστασία. (Πόσο ανόητη και περιττή θα ήταν η φράση: «συμφωνώ απόλυτα με όσα λες και θα υπερασπιστώ το δικαίωμά σου να τα λες»…). Η λειτουργία του αντιεξουσιαστικού indymedia είναι μνημείο στην ελευθερία λόγου – ακριβώς επειδή φιλοξενεί απόψεις ανελεύθερες, δυσανεκτικές, ενοχλητικές.

Αλλά απόψεις. Οχι μπουνιές, όχι σπρωξιές, όχι αυγά, όχι καταστροφές. Τη διάκριση αυτή μεταξύ ελεύθερου λόγου και φυσικής βίας ο δημοκρατικός μας πολιτισμός ξέρει να την κάνει, ακόμα και στον σύγχρονο μπερδεμένο κόσμο.

Δεν είμαι εγώ αυτός που θα πει ότι δεν υπάρχει διάχυτη βία και ανισότητα στην κοινωνία, στους χώρους εργασίας, στην οικογένεια, βία που την υφίστανται κυρίως οι πιο αδύναμοι της κοινωνίας. Αλλά η δημοκρατία προσφέρει ευρύ ρεπερτόριο νόμιμων και αποτελεσματικών μέσων αντίστασης στη βία και στην αδικία. Η αυτοδικία, η ίδια η βία, δεν μπορεί να είναι ένα από αυτά.

Το «αστικό» κράτος δικαίου προστατεύει τα δικαιώματα ακριβώς για χάρη του αδυνάτου. Δεν το χρειάζεται ο νταής – αυτός μπορεί να λύσει με γροθιές τις διαφορές του. Δεν το χρειάζεται ο πλούσιος και ισχυρός – αυτός μπορεί να αγοράσει ιδιωτικούς μπράβους και να κάνει το σπίτι του φρούριο. Το κράτος δικαίου το χρειάζεται κυρίως ο αδύναμος. Και στο όνομά του πρέπει να το υπερασπιστούμε.

* Ο κ. Γιώργος Παγουλάτος είναι πανεπιστημιακός.

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_1_29/11/2009_381337

You May Also Like