Μια κακή τράπεζα για να σώσει τις καλές – Καθημερινή 14/10/2018

Μ​​ετά από τρεις ανακεφαλαιοποιήσεις (2013, 2014, 2015), να ’μαστε πάλι να μιλάμε για τις τράπεζες. Οχι βέβαια ως απειλή για τις καταθέσεις, που είναι απολύτως ασφαλείς απέναντι σε οποιοδήποτε σενάριο. Αλλά ως ζήτημα κεφαλαιακής επάρκειας, και ως τεράστιο πρόβλημα κόκκινων δανείων. Μεταξύ 2011 και 2015 το Δημόσιο (εμείς) έβαλε συνολικά 60 δισ. ευρώ προκειμένου να κρατήσει όρθιες τις τράπεζες. Το 2013 ήταν αναγκαία η κρατική συμμετοχή: το «κούρεμα» του χρέους άφησε μεγάλες ζημιές και η βαριά ύφεση μια κληρονομιά κόκκινων δανείων. Το 2014 η αξία των τεσσάρων συστημικών τραπεζών ανέκαμπτε θεαματικά. Το 2014 οι τράπεζες αύξησαν τα κεφάλαιά τους εξ ολοκλήρου από ιδιώτες επενδυτές, που έβαλαν 8,3 δισ. ποντάροντας στην ανάκαμψη της Ελλάδας. Ο κρατικός μέτοχος, το ΤΧΣ, προσδοκούσε να ανακτήσει μεγάλο μέρος της επένδυσής του. H αξία συμμετοχής του, τον Ιούνιο 2014, ήταν 20 δισ.

Οι θετικές προσδοκίες ήταν βάσιμες. Το 2014 ήταν το πρώτο έτος που έκλεισε με θετικό πρόσημο. Tα δύο τελευταία τρίμηνα του 2014 η αύξηση του ελληνικού ΑΕΠ ξεπερνούσε τον μέσο όρο της Ευρωζώνης. Ο σχηματισμός κόκκινων δανείων (34% του συνόλου) είχε επιβραδυνθεί. Η ανάκαμψη του 2014, και η αναμενόμενη το 2015 και 2016, θα επέτρεπε σε πολλά κόκκινα δάνεια να «πρασινίσουν». Και στους μετόχους (ιδιώτες και Δημόσιο) να βγάλουν τα λεφτά τους. Η χώρα θα έπαιρνε μερικά ακόμη μέτρα λιτότητας, θα αποφοιτούσε από το μνημόνιο με τη βοήθεια προληπτικής πιστωτικής γραμμής. Και θα περνούσε σε συνθήκες κανονικότητας, όπως οι άλλες χώρες των μνημονίων.

Το 2015 και το 2016 όλες οι οικονομίες της Ευρωζώνης ανακάμπτουν θεαματικά. Μηδενικά επιτόκια, μαζική αγορά ομολόγων από την ΕΚΤ, φθηνό πετρέλαιο, συνθήκες ανεπανάληπτα ευνοϊκές. Η Ευρωζώνη τρέχει με 2,1% το 2015, η Ισπανία με 3,4%, η Πορτογαλία 1,8%, ακόμα και η Κύπρος ανακάμπτει με 2%. Ομοίως και το 2016. Μοναχική εξαίρεση η ελληνική οικονομία: το 2015 και το 2016 είναι η μόνη που συρρικνώνεται. Ακόμα και το 2017, πρώτη χρονιά μεγέθυνσης για την Ελλάδα, η χώρα μας ήταν η τελευταία στην Ευρωζώνη.

Γιατί αυτή η αναδρομή; Διότι η περίοδος ΣΥΡΙΖΑ παρέλαβε ένα τραπεζικό σύστημα βαριά ασθενές, που συνερχόταν σιγά σιγά στην αποθεραπεία, και με 2-3 συντριπτικά πλήγματα το έστειλε ξανά στην εντατική. Να θυμηθούμε την εκροή 40 δισ. καταθέσεων μεταξύ Νοεμβρίου 2014 και Ιουνίου 2015; Τον απερίγραπτο τυχοδιωκτισμό του πρώτου εξαμήνου 2015; Το σοκ της απόλυτης χρηματιστηριακής κατάρρευσης και των capital controls που συνόδεψαν το κυνικά απατηλό δημοψήφισμα; Πάνω από 95% της αξίας των τραπεζών εξαερώθηκε. Από τα 20 δισ. του ΤΧΣ απέμεινε λιγότερο από 1 δισ. Και η παρατεινόμενη και ολότελα αχρείαστη ύφεση εκτίναξε τα κόκκινα δάνεια στο σχεδόν 50% του συνόλου.

Φταίει μόνο αυτή η κυβέρνηση; Προφανώς όχι. Οι προηγούμενες είχαν βαριά ευθύνη για την αβελτηρία τους και για τη θαλπωρή που εξασφάλιζαν σε προστατευόμενους δανειολήπτες. Ο νόμος Κατσέλη αποτέλεσε καταφύγιο χιλιάδων στρατηγικών κακοπληρωτών, που συνέχιζαν τον πολυτελή τους βίο περνώντας τον λογαριασμό στο κοινωνικό σύνολο. Οι τράπεζες δεν πιέστηκαν. Το 2015 η κατάσταση έφτασε στο αμήν, και οι δανειστές απαίτησαν να εκκαθαριστούν τα Δ.Σ. των τραπεζών. Αυτά συμβαίνουν όταν το σύστημα δεν κάνει σωστά τη δουλειά του.

Κατά συνέπεια, οι τράπεζες σήμερα καλούνται σε έναν πραγματικό άθλο. Πρέπει να μειώσουν τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια από 45% σε μονοψήφια ποσοστά μέχρι το 2022. Και χωρίς να εμφανίσουν ζημίες.

Τι χρειάζεται; Οχι μόνο επιτάχυνση στην εκκαθάριση των κόκκινων δανείων, αλλά και εις βάθος αναδιοργάνωση των τραπεζών. Οι τράπεζες δεν είναι απλές επιχειρήσεις, είναι το κυκλοφοριακό της οικονομίας, μετατρέπουν αδρανείς αποταμιεύσεις σε αναπτυξιακή χρηματοδότηση. Τα στελέχη τους πρέπει να κυνηγήσουν τους καλούς δανειολήπτες, αντί να περιμένουν να τους χτυπήσουν την πόρτα. Τη ζήτηση δανείων μια καλή τράπεζα τη δημιουργεί. Οχι διαφημίζοντας διακοποδάνεια για ψώνια στη Νέα Υόρκη, όπως την αλήστου μνήμης εποχή της τραπεζικής «φούσκας». Αλλά με στελέχη που θα λειτουργούν ως σύμβουλοι, θα παρακολουθούν τις εξελίξεις στην αγορά, θα πηγαίνουν εκείνοι στις δυναμικές επιχειρήσεις, θα προτείνουν σχέδια επέκτασης, συμπράξεων, συγχωνεύσεων, χρηματοδότησης. Πόσες τράπεζες λειτουργούν έτσι; Και ποιες είναι εκείνες που, στην εποχή των ΑΤΜ, του e-banking, του Fin Tech, προσλαμβάνουν ακόμα ταμίες;

Στο γραφικό Μπαλί της Ινδονησίας ο κ. Τσακαλώτος επιβεβαίωσε ότι η κυβέρνηση προωθεί ένα σύστημα διαχείρισης κόκκινων δανείων. Ισως οι τράπεζες χρειάζονται μια «κακή» τράπεζα, να φορτώσουν σε αυτήν τα χειρότερα δάνειά τους για να εξυγιανθεί το υπόλοιπο. Αρκεί το Δημόσιο να μη χάσει και άλλα λεφτά. Και οι μέτοχοι, όταν κληθούν ξανά να συνεισφέρουν, να μην αισθάνονται ότι πετάνε τα κεφάλαιά τους σε ένα βαρέλι δίχως πάτο. Και η οικονομία στην οποίοι τόσοι επένδυσαν και «κάηκαν», που κινδυνεύει να καταστεί συνώνυμη της αποτυχίας, να μπορέσει να γίνει ξανά «επενδύσιμη».

http://www.kathimerini.gr/989740/opinion/epikairothta/politikh/mia-kakh-trapeza-gia-na-swsei-tis-kales

You May Also Like