Το Μακεδονικό και η Νέα Δημοκρατία – Καθημερινή 8/7/2019

Ξ​​εκινώ ομολογώντας ότι ανήκω σε μια διπλή μειοψηφία. Θεωρώ τη συμφωνία με τα Σκόπια επωφελή για την Ελλάδα. Μειοψηφώντας στη μειοψηφία, θεωρώ επίσης ότι η θέση που πήρε η Ν.Δ. στο ζήτημα αυτό ήταν και πολιτικά αναγκαία και υπεύθυνη.

Η ΠΓΔΜ είναι η συνορεύουσα χώρα με την οποία έχουμε την ισχυρότερη σύγκλιση συμφερόντων. Στενή οικονομική συνεργασία από το ’90, χωρίς εκατέρωθεν εδαφικές βλέψεις, από μας εξαρτώνται για την οικονομική επιβίωσή τους, βρισκόμαστε σε θέση ισχύος. Θα μπορούσε να είναι ο σταθερότερος φίλος και σύμμαχος (δυνάμει προτεκτοράτο μας, αν έτσι προτιμάτε). Αυτό δεν σημαίνει ότι μπορούμε να τους επιβάλουμε ταπεινωτικούς όρους – συμφωνία μεταξύ ανεξάρτητων κρατών είναι, όχι συνθήκη παράδοσης.

Η ΠΓΔΜ ήρθε πρόσφατα στο χείλος εμφυλίου. Βρίσκεται στο στόχαστρο του αλβανικού αλυτρωτισμού – 1/3 του πληθυσμού της είναι εθνοτικά Αλβανοί. Η Τουρκία του Ερντογάν τους χρηματοδοτεί, επιδιώκοντας τον εξισλαμισμό τους. Είναι αναγκαία η διασφάλιση εθνικής ακεραιότητας της ΠΓΔΜ και η πρόσδεσή της σε ένα πλαίσιο ευρωπαϊκής ενταξιακής πορείας – ακόμα κι αν δεν είναι δεδομένη. Η μη επίλυση του ονοματολογικού δεν δημιουργεί άμεσο κίνδυνο για την Ελλάδα. Συνιστά όμως απεμπόληση μιας σημαντικής ευκαιρίας να σταθεροποιήσουμε τα βόρεια σύνορά μας και να αυξήσουμε την επιρροή μας στην περιοχή.

Ερχόμαστε τώρα στην Ελλάδα. Εάν η ανερχόμενη τάση στην Ευρώπη είναι η άνοδος εθνικιστών και ακροδεξιών τύπου Σαλβίνι και Ορμπαν, η Ελλάδα είναι χώρα υψηλότατου κινδύνου. Με υψηλά ποσοστά ανεργίας και φτώχειας, με εκτεταμένη καταβύθιση των μεσοστρωμάτων. Με ομάδες του πληθυσμού που (λανθασμένα) θεωρούν ότι δεν έχουν τίποτα να χάσουν. Με τοπικές κοινωνίες που αισθάνονται απειλούμενες από εισροές παράτυπης μετανάστευσης. Με μια διάχυτη δυσπιστία ή εχθρικότητα προς τους Ευρωπαίους εταίρους, με μιαν αίσθηση θυματοποίησης, που συμβιώνει εκρηκτικά με ένα σύνδρομο προδομένου ιστορικού μεγαλείου.

Προσθέστε σε όλα αυτά την αναβίωση του Μακεδονικού. Από τη δεκαετία του ’90, προσφέρει ανεξάντλητο πεδίο δημαγωγικής εθνικιστικής εκμετάλλευσης. Δεν είναι ένα απλό ζήτημα πολιτικής. Είναι ζήτημα βιωμένης ιστορίας και ταυτότητας για τους Ελληνες Μακεδόνες. Γι’ αυτό τα συλλαλητήρια για τη Μακεδονία συγκέντρωσαν πολλαπλάσιο κόσμο από ό,τι κατόρθωσε ποτέ οποιαδήποτε από τις δώδεκα μειώσεις συντάξεων ή τις εκατοντάδες χιλιάδες χαμένων θέσεων εργασίας στην κρίση. Αποτελεί ίσως μια υπόμνηση ότι η δύναμη του συλλογικού συναισθήματος, του ψυχολογικού ανήκειν, των ιστορικών συμβόλων, υπερέχει συχνότατα του ορθολογικού επιχειρήματος και του win-win. Στο ίδιο μείγμα (θυμού, συγκίνησης, τιμωρητικότητας, υπερηφάνειας) πάτησε και ο Τσίπρας τρία χρόνια πριν, για να ανέβει στο 61% του δημοψηφίσματος. Δεν θα έπρεπε τώρα να εκπλήσσεται που το βρίσκει μπροστά του.

Είναι προφανές ότι το Μακεδονικό θα έδινε τεράστια ορμή σε μια ελληνική «Λέγκα του Βορρά», εάν το ήδη πλειοψηφικό ρεύμα αντίθεσης στη συμφωνία έμενε κομματικά ανέστιο. Η Ν.Δ. θα έμπαινε σε μια διαλυτική περιδίνηση εάν αφηνόταν να διχαστεί στο ζήτημα αυτό. Περιτρίμματα της Ακροδεξιάς και κατά φαντασίαν στρατηλάτες θα έσπευδαν να καλύψουν το κενό, χρηματοδοτούμενοι από σκοτεινά πορτοφόλια. Αυτή ήταν και η παράπλευρη επιδίωξη της κυβέρνησης Τσίπρα, που γύρισε μπούμερανγκ.

Η εδραίωση μιας μαζικής, πολυσυλλεκτικής, φιλοευρωπαϊκής Κεντροδεξιάς δεν είναι μόνο κομματικό όφελος για τη Ν.Δ. Είναι παράγοντας δημοκρατικής σταθερότητας το να υπάρχει ένας κραταιός κεντροδεξιός πόλος – όπως θετική για τη δημοκρατία ήταν και η στροφή του ΣΥΡΙΖΑ προς τη λογική. Είναι θετικό για την Ελλάδα ότι η Ν.Δ., παρά τις διάχυτες προκλήσεις, παραμένει (προς το παρόν) ευθυγραμμισμένη στο παραδοσιακό, μετριοπαθές ρεύμα της χριστιανοδημοκρατικής Κεντροδεξιάς. Είναι σαφές ότι η απόρριψη της συμφωνίας για τη «Βόρεια Μακεδονία» δεν μετατρέπει τον Μητσοτάκη ούτε σε Κουρτς, ούτε σε Ορμπαν, ούτε σε Σαλβίνι, όπως κάποιοι ατυχώς ισχυρίστηκαν.

Η ισορροπία βέβαια είναι εύθραυστη, όπως πάντα δύσκολη είναι η κομματική συνύπαρξη του φιλελεύθερου πόλου με την «πατριωτική» Δεξιά. Οι προπηλακισμοί, στο όνομα της Μακεδονίας, κυβερνητικών στελεχών από «αγανακτισμένους πολίτες» δοκιμάζουν τα ακραία όρια δημοκρατικής συμπεριφοράς. Μερικά χρόνια πριν, σε αντίστοιχους προπηλακισμούς πρωτοστατούσαν οι ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Είναι προς το παρόν σαφές ότι η Ν.Δ. του Μητσοτάκη ευθυγραμμίζεται με το εθνικό συναίσθημα της πλειοψηφίας, αλλά δεν το εξάπτει, ούτε το εξαγριώνει.

Η δημοκρατία της εναλλαγής των κομμάτων στην εξουσία χρειάζεται μια ακέραια αξιωματική αντιπολίτευση για την αυριανή διακυβέρνηση, που να μην εξαρτάται από κάποιο κομματίδιο της Ακροδεξιάς (όπως η κυβέρνηση Τσίπρα). Η συμφωνία για τη «Βόρεια Μακεδονία» είναι εθνικά επωφελής. Αλλά η μητέρα όλων των μαχών θα είναι μια ισχυρή διακυβέρνηση για την οικονομική ανάταξη και την παραγωγική ανασυγκρότηση του τόπου. Πρέπει να επιλέγεις τις μάχες σου. Και η πολιτική αυτοχειρία δεν αποτελεί ούτε οδό ευθύνης ούτε στρατηγική δημιουργίας.

http://www.kathimerini.gr/973815/opinion/epikairothta/politikh/to-makedoniko-kai-h-nea-dhmokratia

You May Also Like