Ποια θα είναι η μορφή της κοινωνίας –και του κόσμου– όταν τα μέτρα περιορισμού χαλαρώσουν και, σιγά σιγά, σαν ερημίτες που νοστάλγησαν το φως, αρχίζουμε όλοι να βγαίνουμε από τα σπίτια μας; Ο ανεπτυγμένος κόσμος και η Ευρώπη έζησαν οξείες κρίσεις στο πρόσφατο παρελθόν, τίποτα όμως σαν αυτό. Είναι ένας «πόλεμος», όπως πολλοί συμφωνούν να το ονομάζουν. Όπως κάθε πόλεμος,…
Ο αυτόματος διορθωτής μου κοκκινίζει ακόμη τη λέξη «κορωνοϊός», αν και αναγνωρίζει τη διεθνή ονομασία COVID-19. Οι άνθρωποι παραμένουν ακόμη μπροστά από τις μηχανές, αλλά «πίσω από την καμπύλη» στο να προλαμβάνουν τις μεγάλες κρίσεις. Μέσα σε μερικά εικοσιτετράωρα, η γειτονική μας Ιταλία πέρασε από την αμεριμνησία, στην «πλάκα», στην εθνική τραγωδία. Κανείς πλέον δεν γελάει. Μία μετά την άλλη…
Είναι γνώρισμα του ανθρώπινου εγκεφάλου η ταχύτητα προσαρμογής του στο μεταβαλλόμενο περιβάλλον να υπολείπεται της ταχύτητας με την οποία το περιβάλλον αυτό μεταβάλλεται. Τείνουμε να διατηρούμε μια παγιωμένη εικόνα των πραγμάτων ακόμη κι όταν η φύση τους έχει αλλάξει. Αναμασάμε στερεότυπα που έχουν προ πολλού ξεπεραστεί. Πόσοι αριστεροί παλαιότερης κοπής δαιμονοποιούν συλλήβδην τους πολιτικούς τους αντιπάλους ως «Δεξιά», «Γκοτζαμάνηδες» και…
Μια άλλη συζήτηση εξελίχθηκε τις προηγούμενες εβδομάδες, στο περιθώριο της Διάσκεψης του ΟΗΕ για το Κλίμα. Στο επίκεντρο ήταν η δεκαεξάχρονη Γκρέτα, πρόσωπο-σύμβολο του παγκόσμιου μαθητικού ακτιβισμού, από τότε που διαδηλώνοντας σιωπηρά έξω από ένα κρατικό κτίριο στη Στοκχόλμη υποκίνησε εκατοντάδες, και χιλιάδες, και εκατοντάδες χιλιάδες μαθητών να διαδηλώσουν για τον πλανήτη σε όλο τον κόσμο. Γέννησε πλήθος σχολίων η…
H μεσαία τάξη στην Ευρώπη ήταν πάντα περισσότερο από μια στατιστική κατηγορία. Η δημοκρατία στη μεταπολεμική Ευρώπη εμπεδώθηκε σε κοινωνίες διευρυνόμενης, ευημερούσας μεσαίας τάξης. Η συσχέτιση μεσαίας τάξης και δημοκρατίας φθάνει μέχρι τον Μαρξ και τον Αριστοτέλη. Κατά τη διάσημη φράση του Barrington Moore, «χωρίς αστική τάξη δεν υπάρχει δημοκρατία» (no bourgeois, no democracy). Η διεύρυνση της μεσαίας τάξης κατά…